ละครพีเรียดในความทรงจำ : ทวิภพ

        ทวิภพ เป็นชื่อหนึ่งในบทประพันธ์ของ "ทมยันตี" ที่นำเสนอเรื่องราวของความรักต่างภพ ระหว่างอดีต และปัจจุบัน มาบรรจบกัน โดยมีเรื่องของประวัติศาสตร์บ้านเมืองมาเกี่ยวข้องด้วย เพื่อให้มีอรรถรส ในการอ่านให้ดูเข้มขึ้น

โครงเรื่อง

มณีจันทร์ หรือ เมณี่ นางเอกของเรื่องเป็นบุตรีของ เอกอัครราชทูตไทย ที่บิดา มารดาต้องไปอยู่ต่างบ้าน ต่างเมือง ตัว "เมณี่" เองได้ซื้อกระจกบานหนึ่งมา และต่อมาได้พบว่า กระจกบานนั้น สามารถพาเธอย้อนกลับอดีตไปในยุคของ รัชกาลที่ 5 ได้ และได้โผล่ไปที่เรือนของ " คุณหลวง อัครเทพวรากร" ข้าหลวงประจำกรมเจ้าท่า ทำให้บ่อยครั้งที่ตัว "เมณี่" หายไปจากบ้านอย่างไร้ร่องรอย เป็นเหตุให้เพื่อนสนิท อันมี กุลวรางค์ , ไรซ์ (ตรอง) , ไรวัติ (หนุ่มที่มาติดพัน) ต้องเดือดร้อนตามหาตัวกัน

ในขณะเดียวกัน เมื่อ "เมณี่" หรือ มณีจันทร์ ได้ทำความคุ้นเคยกับ คุณหลวงอัครเทพวรากร และ คุณหญิงแสร์ มารดาของคุณหลวงแล้ว จึงได้รู้ว่าที่กระจกนำตนกลับมาในอดีตนั้น นอกเหนือจากที่จะมาพบกับเนื้อคู่ ที่แท้จริงในอดีตแล้ว ยังต้องมาช่วยกอบกู้สถานการณ์ของประเทศสยาม ซึ่งกำลังอยู่ในช่วงคับขัน ที่ทางประเทศ "ฝรั่งเศส" กับ ประเทศ "อังกฤษ" ที่อยู่ในยุคล่าเมืองขึ้น กำลังจะเอาประเทศสยามเป็นแดนกันชน และลงท้ายจะแบ่งแยกประเทศออกโดยเอาแม่น้ำเจ้าพระยา เป็นแดนปักปันเขต

มณีจันทร์ หรือ เมณี่ จึงต้องใช้ภูมิความรู้ทางด้านภาษา ช่วย "คุณหลวงอัครเทพวรากร" และ "เจ้าคุณวิศาลคดี" แก้เกมของประเทศนักล่าเมืองขึ้นทั้งสอง ในขณะเดียวกันเธอ ก็เริ่มผูกพัน กับอดีตภพ และความรักที่มีต่อคุณหลวง อัครเทพวรากร มากขึ้นเรื่อยๆ

บทประพันธ์ชิ้นนี้ คุณทมยันตี ได้ใส่รายละเอียดของความเป็นอยู่ของบุคคลในสมัยเก่าได้อย่างแนบเนียนยิ่ง เป็นนวนิยายรัก ที่ แฝงไปด้วยเรื่องของประวัติศาสตร์บ้านเมือง และเกร็ดความรู้ ทางด้านความเป็นอยู่ของบุคคลสมัยนั้นเป็นอย่างดี ถึงแม้เยาวชน หรือ วัยรุ่นอ่านก็เหมาะสม เพราะไม่ได้มีความรักที่เป็นเรื่องราวของทาง "เพศ" แต่เป็นเรื่องราวความรักที่มีความผูกพันข้ามชาติที่ดูลึกซึ้ง

การดัดแปลง

        จาก อรรถรส ในการประพันธ์ที่เป็นเลิศชิ้นนี้ของคุณทมยันตี ทำให้ "ทวิภพ" ถูกสร้างเป็นละคร และภาพยนตร์มาหลายครั้ง หลายคราว โดยมีการแก้ไข แต่งเติม ดัดแปลงบทภาพยนตร์ไป ตามเจตนารมณ์ของผู้สร้างเหล่านั้น โดยเริ่มแรกที่บทประพันธ์ชิ้นนี้ได้ปรากฏสู่สายตาประชาชนทางโทรทัศน์

ทวิภพโด่งดังเป็นประวัติการณ์ เมื่อมีการนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์ กำกับโดยเชิด ทรงศรี ออกฉายในปี พ.ศ. 2533 มีฉัตรชัย เปล่งพานิช รับบทเป็น คุณหลวงอัครเทพวรากร และจันทร์จิรา จูแจ้ง รับบทเป็น "เมณี่" และกำกับโดยสุรพงษ์ พินิจค้า ออกฉายในปี พ.ศ. 2547 นำแสดงโดยรังสิโรจน์ พันธุ์เพ็ง และฟลอเรนซ์ วนิดา เฟเวอร์

สำหรับละคร ทวิภพออกฉายทางช่อง 7 ในปี พ.ศ. 2537 นำแสดงโดย ศรัณยู วงษ์กระจ่าง รับบทเป็นคุณหลวงอัครเทพวรากร และ สิเรียม ภักดีดำรงฤทธิ์ รับบทเป็น "มณีจันทร์"

จากนั้น บทประพันธ์เรื่องนี้ก็ติดปากประชาชน ทำให้มีการจัดสร้างเป็นบทละครโทรทัศน์กันอีกหลายสมัย โดยผู้แสดงก็เปลี่ยนไปตามยุคตามสมัย และท้ายที่สุด มีการจัดทำเป็นละครเวที ที่ค่อนข้างจะยิ่งใหญ่กว่าละครเวที เรื่องใดๆ ที่เคยมีการทำละครเวทีมา

ปัจจุบัน สำนักพิมพ์ ณ บ้านวรรณกรรม ได้รับลิขสิทธิ์ของคุณทมยันตี นำบทประพันธ์ดังกล่าวมาตีพิมพ์ใหม่อีกครั้ง