′แม่มณี′ และทัศนคติว่าด้วย ′ผู้หญิงทันสมัย′

หน้าแรกTeeNee บันเทิงดารา ข่าวดารา, ข่าวบันเทิง ดาราไทย ′แม่มณี′ และทัศนคติว่าด้วย ′ผู้หญิงทันสมัย′

ภาพนักแสดงจากละครเรื่อง 'ทวิภพ'

ท่ามกลางนวนิยายไทยที่ออกมาล้นตลาดหนังสือ จนจำชื่อทั้งคนเขียน ทั้งชื่อเรื่องที่เขียนกันแทบไม่หวัดไม่ไหว

อ้อ ยกเว้นพล็อตที่จำได้ค่อนข้างแม่นเพราะส่วนใหญ่ไม่ค่อยหนีกันไปไหนแล้ว สิ่งหนึ่งที่น่าจะเป็นบทพิสูจน์ได้อย่างดีว่าเรื่องไหนได้รับความชื่นชอบมากมายเพียงใดจากคนอ่าน คือการหยิบนิยายเรื่องนั้นๆ มารีเมกเป็นละครแบบซ้ำแล้วซ้ำเล่า

"ทวิภพ" โดยนักเขียนนามอุโฆษ "ทมยันตี" ก็เข้าข่ายที่ว่าไปแบบเต็มๆ

เพราะจะข้ามมากี่ภพ ทวิภพก็ยังโดนใจคนดูอยู่เรื่อย มนต์ขลังของบทประพันธ์นำไปสู่การสร้างในลักษณะของภาพเคลื่อนไหวทุกรูปแบบ ทั้งภาพยนตร์ ละครโทรทัศน์ และละครเวที

รวมถึงล่าสุด ทวิภพ ที่สร้างโดยดาราวีดีโอ ซึ่งได้แพนเค้ก-เขมนิจ จามิกรณ์ มารับบทเป็นแม่มณีที่ทะลุกระจกไปหาคุณหลวงอัครเทพวรากร อ๋อม-อรรคพันธุ์ นะมาตร์ ทางช่อง 7 สี

ในฐานะที่อ่านนวนิยายเรื่องนี้มาตั้งแต่เด็ก และไม่ได้อ่านเพียงครั้งเดียวด้วย น่าจะมีสิทธิที่พอบอกได้ว่าสาเหตุที่ทำให้ทวิภพครองใจและสามารถเดินทางข้ามผ่านกาลเวลาไม่ต่างกับสถานการณ์ในเรื่องนั้น ส่วนหนึ่งนอกจากเพราะซาบซึ้งกับการพรรณนาผ่านตัวอักษรอย่างละเมียดละไม ซึ่งฝีมือการเขียนระดับทมยันตีก็คงไม่ต้องอธิบายอะไรกันให้มากความอีก ว่าเขียนได้เลิศขนาดไหนแล้วนั้น

จุดเด่นอีกประการของนวนิยายเรื่องนี้คือ การเรียนรู้และการแลกเปลี่ยนซึ่งกันและกันในสิ่งที่ดีงามของแต่ละห้วงสมัยระหว่างคนยุคสมัยรัชกาลที่ 5 และคนยุคปัจจุบัน ในทัศนคติ กิริยา และวิถีชีวิตต่างๆ ทั้งในเรื่องเล็กๆ เชิงปัจเจกอย่างความรักทั้งในระดับคู่รัก ครอบครัว เพื่อนฝูง คนใกล้ชิด จนไปถึงเชิงชาตินิยม (ประเด็นสุดท้ายเข้าใจดีว่าหลายคนอาจไม่เห็นด้วยกับในสิ่งที่ทมยันตีเขียน แต่ก็ควรให้เกียรติในสถานะของทัศนคติหนึ่ง)

ทมยันตีสร้างตัวละครหลักอย่างคุณหลวงอัครเทพวรากร และมณีจันทร์ ให้เป็นตัวแทนแห่งความดีงามเหมาะสมในยุคสมัยนั้นๆ ส่วนที่ดีสุดของอดีตและปัจจุบันถูกนำมาผสานกลมกลืนระหว่างกัน โดยใช้ประเด็นเรื่องชาตินิยมมาเป็นพอยต์หลัก

บุคลิกเด่นของคุณหลวงคือความเป็นสุภาพบุรุษทุกกระเบียดนิ้วที่หาแทบไม่ได้ในสมัยปัจจุบัน ในขณะที่จุดเด่นของมณีจันทร์นั้นคือความเป็นผู้หญิงที่ฉลาดเฉลียว มีความมั่นใจ เชื่อมั่นในตัวเอง มีความสามารถสูง เป็นความสวยสง่าที่น่าค้นหา และทะนงตน ซึ่งถือเป็นหนึ่งในลักษณะร่วมของนางเอกที่พะยี่ห้อทมยันตีไว้ ว่าไม่ว่าจะเรียบร้อย แก่นแก้ว หรือสมัยใหม่แค่ไหน ก็จะมีความรักศักดิ์ศรีแห่งตนอยู่เสมอ

ไม่ใช่ความสวยใสไร้สติแบบแม่มณีเวอร์ชั่น 2011 ที่ดาราวีดีโอนำมารีเมก

ภาพนักแสดงจากละครเรื่อง 'ทวิภพ'

สวยใสไร้สติ เข้าหาผู้ชายตลอดเวลา ผู้ชายหลับก็ไปแทะโลมด้วยสายตาอย่างไม่มีสงวนท่าที เรียกว่าถ้าเป็นปลากัดคุณหลวงอัครเทพวรากรคงท้องไปแล้วนั้น ไม่ได้แปลว่านี่คือลักษณะของผู้หญิงสมัยใหม่ หรือความทันสมัยของสาวยุค 2011 อย่างที่ "ผู้เขียนบทละคร" นันทวรรณ รุ่งวงศ์พาณิชย์ และ "ผู้กำกับ" เพ็ญลักษณ์ อุดมสิน ซึ่งก็ล้วนแต่เป็น "ผู้หญิง" พยายามนำเสนอ

ว่ากันว่าหน้าที่หนึ่งของละคร คือการสะท้อนสังคม หรือนี่จะเป็นลักษณะของผู้หญิงทันสมัยยุคนี้จริงๆ แล้วเราคอนเซอร์เวทีฟจนเกินไป ชักสงสัย

นึกแล้วก็แย้งกับตัวเองทันทีว่าไม่จริงหรอก ผู้หญิงเก่ง ผู้หญิงทันสมัย ไม่ได้วัดกันที่ท่าทีเช่นนั้นแน่ๆ

เพราะในวันที่เรามี "นายกรัฐมนตรีหญิง" คนแรกของไทย วันที่เรามีผู้นำในองค์กรหรือบริษัทใหญ่ๆ เป็นผู้หญิงในอัตราส่วนที่ไล่เลี่ยกับผู้ชาย ทุกบทสัมภาษณ์ที่พวกเธอเผยทัศนคติต่างๆ ผ่านสื่อ หรือแม้แต่คนธรรมดาๆ รอบตัวที่หน้าที่การงานดีๆ มีคนมากมายนับถือในความสามารถ ชี้ให้เห็นว่าความเป็นผู้หญิงทันสมัยจริงๆ แล้วอยู่ที่ "วิธีคิด" ในเรื่องต่างๆ ที่ผ่านเข้ามาในชีวิต

ความเปิดเผยและกล้าแสดงออกอย่างที่ผู้กำกับเคยสัมภาษณ์ว่าอยากให้มณีจันทร์เวอร์ชั่นนี้เป็นนั้น ไม่ได้แสดงผ่านวิธีคิดหรือทัศนคติของเธอเลย แต่แสดงผ่านท่าทีกับชายหนุ่มที่กล้าจน "เกินงาม" ต่างหาก

ภาพนักแสดงจากละครเรื่อง 'ทวิภพ'

เกินงามที่จะกล้าเล่นกับเนื้อตัวและความสัมพันธ์กับอีกฝ่ายอย่างไม่มีการสงวนกิริยาเลยแม้แต่นิดเดียว ที่ตลกคือเล่นอย่างไม่มีจริตซ่อนด้วยซ้ำ แต่เปิดเผยกันแบบโต้งๆ เลยทีเดียว นี่หรือคือนิยามของคำว่า "ผู้หญิงทันสมัย" ที่ผู้กำกับหวังให้เป็น

ไม่ได้ตั้งข้อสังเกตเรื่องการปรับบท เพราะเข้าใจดีว่าเป็นส่วนสำคัญของการสร้างตัวอักษรให้เป็นละคร

แต่คำถามคือ แน่ใจหรือว่าสิ่งที่ตีความหมายนั้นถูกต้อง เพราะขนาดละครเวที "ทวิภพ เดอะมิวสิคัล" ที่นัท มีเรีย เบเนเนตตี้รับบทเป็นมณีจันทร์ และเพิ่งลาเวทีไปหมาดๆ มณีจันทร์ยังดูงดงามและพอดิบพอดีในคำว่าทันสมัย

ผ่านไปแค่สองสามเดือน นิยามคำที่ว่าคงไม่ถึงกับเปลี่ยนอย่างรวดเร็วขนาดนี้

ถ้าละครมีอิทธิพลต่อผู้ชมจริงๆ อย่างที่งานวิจัยหลายชิ้นนำเสนอละก็ อย่าเพิ่งทำให้ทัศนคติหรือนิยามของคำว่า "ทันสมัย" นี้ ก้าวกระโดดไปจนน่าตกใจขนาดนี้เลย

กลัวคุณหลวงโดนแม่มณีแทะโลมมากๆ เข้าแล้วจะท้องเอาน่ะ