แด่ผู้กำกับใจไทย - ฝีมืออินเตอร์ เชิด ทรงศรี

แด่ผู้กำกับใจไทย - ฝีมืออินเตอร์ "เชิด ทรงศรี"

โดย ผู้จัดการออนไลน์ 20 พฤษภาคม 2549 19:02 น.

"ครูสอนภาพยนตร์ท่านหนึ่งเคยสอนผมไว้ว่า เงินที่ได้จากการทำหนังนั้นเป็นสมบัติผลัดกันชมและผมก็ได้ชมสมบัติที่ว่านี้มามากและนานพอสมควรแก่เวลาแล้ว จึงไม่รู้สึกอะไรเมื่อถึงคราวที่จะต้องส่งต่อให้คนอื่นได้ชมบ้าง กำลังใจในการทำงานของผมอยู่ตัวแล้วครับ"...

ส่วนหนึ่งของการให้สัมภาษณ์ของผู้กำกับรุ่นเก๋า "เชิด ทรงศรี" ก่อนที่ไม่นานจะปรากฏข่าวร้ายว่าเขาเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก...

...และก่อนที่เจ้าตัวจะต้องมาจบชีวิตด้วยโรคร้ายที่ว่าเมื่อเช้ามืด(05.40 น)ของวันนี้(20) ท่ามกลางความเสียใจของบรรดาญาติๆ รวมถึงเพื่อนพ้องในวงการบันเทิง หลังต่อสู้กับโรคร้ายอย่างทรหดและมีสติเป็นเวลานานกว่า 5 ปี

ชื่อของ "เชิด ทรงศรี" ถือได้ว่าเป็นผู้กำกับคนสำคัญคนหนึ่งของวงการหนังไทยในยุคแรกๆ เขาเป็นชาวนครศรีธรรมราช ผ่านอาชีพต่างๆ มามากมาย อาทิ การแกะสลักตัวหนังตะลุง เป็นครู ก่อนจะเข้าทำงานที่องค์การ ร.ส.พ.ในตำแหน่งบรรณาธิการนิตยสารยานยนต์, นิตยสารชีวิตใหม่รายสัปดาห์ และวารสารทัศนาจร และรักษาการหัวหน้าส่วนทัศนาจร รวมถึงบรรณาธิการนิตยสารภาพยนตร์-โทรทัศน์ (Movie and TV Weekly) และเป็นบรรณาธิการบริหารหนังสือพิมพ์ หลักเมือง รายวัน(ยุคใหม่)

หลังเลิกจากงานประจำทุกอย่าง "เชิด ทรงศรี" เริ่มจับงานเขียนวนิยาย-เรื่องสั้น รวมถึงสารคดี บทความ บทละครวิทยุ-โทรทัศน์ และบทวิจารณ์ภาพยนตร์ การแต่งเพลงประกอบภาพยนตร์และละครโทรทัศน์อย่างจริงๆ จังๆ ภาพยนตร์เรื่องแรกที่เขาทำจากทุนของตนเองก็คือ "โนห์รา" (16 มม.) ซึ่งเป็นหนังที่ทำรายได้สูงสุดในปีที่นำออกฉาย เช่นเดียวกับหนังตลกอย่าง "พ่อปลาไหล" ภาพยนตร์ 16 มม. เรื่องสุดท้ายที่เจ้าตัวทำและเป็นภาพยนตร์ 16 มม.ที่ทำรายได้สูงสุดในประเทศ

แม้จะเป็นผู้กำกับที่ได้รับการยอมรับในเรื่องของความสามารถ ทว่าเจ้าตัวก็ยังขวนขวายหาความรู้ ด้วยการเดินทางไปอเมริกาเพื่อศึกษาวิชาการภาพยนตร์เพิ่มเติมที่ยูซีแอลเอ ก่อนจะเดินทางกลับมาทำหนัง 35 มม.เรื่อง "ความรัก" ด้วยแรงบันดาลใจจากการที่ได้เห็นระบบครอบครัวของคนในสังคม โดยเฉพาะคนแก่ที่ถูกทอดทิ้งให้อยู่อย่างโดเดี่ยวระหว่างที่เรียนอยู่ที่ยูซีแอลเอ ทว่าหนังเรื่อง ความรัก กลับไม่ประสบความสำเร็จมากนักเนื่องจากไม่ใช่สิ่งที่ต้องการของตลาด เป็นเหตุให้เจ้าตัวต้องหันกลับมาจับหนังตลกอีกครั้งใน "พ่อไก่แจ้" ก่อนที่เจ้าตัวจะพร้อมขาดทุนกับหนังเรื่อง "แผลเก่า"

ทว่าเรื่องกลับพลิกล็อกเมื่อหนังเรื่องดังกล่าวกลับทำรายได้สูงสุดของวงการและกวาดรางวัลมามากมายทั้งในและนอกประเทศ อาทิ รางวัลกรังด์ปรีซ์จากการประกวดภาพยนตร์ในงาน Festival des 3 Continents ณ เมืองน็องต์ ประเทศฝรั่งเศส, ได้รับเลือกจาก Museum of Moving Image in London นิตยสาร Sight and Sound และผู้กำกับภาพยนตร์และนักวิจารณ์ภาพยนตร์จากทั่วโลก ให้เป็น 1 ใน 360 ภาพยนตร์คลาสสิคของโลก(2541) ก่อนที่เจ้าตัวจะมาสร้างชื่ออีกครั้งกับ "อำแดงเหมือนกับนายริด" ภาพยนตร์ไทยเรื่องแรกที่ได้รับเลือกเป็น Opening Film ในงานมหกรรมภาพยนตร์ Focus on Asia 1994 Fukuoka International Film Festival และได้รับเลือกฉาย ณ โรงภาพยนตร์ Art House Iwanami Hall และโรงในเครือทั่วประเทศญี่ปุ่น

หนังเรื่องสุดท้ายที่เจ้าตัวกำกับก็คือ "ข้างหลังภาพ" งานเก่าของ "เปี๊ยก โปสเตอร์" ที่เจ้าตัวได้ให้สัมภาษณ์ไว้อย่างน่าสนใจและยืนยันถึงความเป็นผู้กำกับไทยที่อยากเห็นหนังไทยไปสู่ระดับสากลว่า...

"ตอนสร้างแผลเก่าผมใช้สโลแกนเราจักสำแดงความเป็นไทยต่อโลก...ผู้หวังดีหลายท่านทักท้วงว่าอย่าใช้ หนังที่แสดงออกถึงความเป็นไทยคนไม่ชอบดู แต่ผมก็ไม่เชื่อ ดื้อที่จะแสดงความเป็นไทยในหนังเรื่อง แผลเก่า และเรื่องที่ผมทำต่อมาทุกเรื่อง แถมติดยึดอยู่กับหนังพีเรียดจนถูกผู้สื่อข่าวบันเทิงถามบ่อยๆว่า-เมื่อไหร่จะทำหนังสมัยใหม่บ้าง?"

"มาถึงเดี๋ยวนี้ไม่มีใครถามผมด้วยคำถามประโยคนั้นแล้ว.ดีใจนะครับที่มีคนทำหนังพีเรียดมากขึ้น เหมือนมีเพื่อนมาร่วมแรงสำแดงความเป็นไทยต่อโลก การนำภาพยนตร์เก่ามาสร้างใหม่ ผมไม่เห็นแปลกตรงไหนเลยแผลเก่า หรือ เลือดสุพรรณ นั่นก็หนังเก่าสร้างใหม่ทั้งนั้น ฮอลลีวู้ดสร้างใหม่มากกว่าใครๆ..."

ไม่ใช่เพียงแค่การเป็นผู้กำกับที่ไม่ยอมหยุดนิ่งในการเรียนรู้เพิ่มเติมความรู้ให้กับตนเองเท่านั้น หากแต่ตลอดระยะเวลาของการทำงานให้กับวงการภาพยนตร์ไทย เจ้าตัวยังได้ชื่อว่าเป็น ครู ที่สำคัญคนหนึ่งของคนในวการหนังอีกด้วย
....
ผลงาน
โนห์รา, เมขลา, อกธรณี, พญาโศก, ลำพู, คนใจบอด, พ่อปลาไหล, ความรัก, พ่อไก่แจ้, แผลเก่า, เลือดสุพรรณ, เพื่อน แพง, พลอยทะเล, ทวิภพ, คน ผู้ถามหาตนเอง, อำแดงเหมือน กับ นายริด, เรือนมยุรา และ ข้างหลังภาพ รวมถึง Southern Winds ที่เขาทำร่วมกับ 3 ผู้กำกับจากประเทศ อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ และญี่ปุ่น